Τετάρτη 18 Μαρτίου 2009

ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΡΑΓΔΑΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Τετάρτη 18 Μαρτίου 2009

Εισαγωγή


Σε μια εποχή που η τεχνολογία αναπτύσσεστε εκθετικά και χωρίς τα όρια της εξέλιξης της να διακρίνονται στον ορίζοντα, ολοένα και αυξάνονται οι ανησυχίες ότι σύντομα οι < έξυπνες μηχανές > θα υποσκελίσουν το ανθρώπινο είδος και θα γίνουν οι νέοι κυρίαρχοι του κόσμου. Η υποψία ότι ο άνθρωπος ίσως να μην είναι ο τελικός σκοπός της δημιουργίας αλλά απλά ένα μεταβατικό σκαλοπάτι της εξέλιξης, με σκοπό να προετοιμάσει την έλευση και την απόλυτη κυριαρχία των ευφυών μηχανών, έχει αρχίσει να στοιχειώνει τις σκέψεις αρκετών ανθρώπων δημιουργώντας έτσι ένα αντιδραστικό κύμα τεχνοφοβίας. Δεν είναι λίγοι μάλιστα εκείνοι που προβλέπουν ότι οι άνθρωποι δεν θα τα καταφέρουν στον ανταγωνισμό τους με τις υπέρ-ευφυείς μηχανές, θα αποσυρθούν, και στην καλύτερη περίπτωση, θα γίνουν τα κατοικίδια ζώα του μέλλοντος, ευτυχισμένα μεν αλλά όχι ελεύθερα. Πλησιάζει άραγε η κυριαρχία των μηχανών.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΣΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ

Μελετώντας την πορεία και την εξέλιξη της τεχνολογίας, δηλαδή της εφαρμοσμένης επιστήμης, στο πέρασμα των αιώνων παρατηρούμε ότι ο άνθρωπος δεν παρήγαγε τεχνολογία πάντα για τη βελτίωση της ζωής του αλλά κυρίως για την εξυπηρέτηση συμφερόντων που σχετίζονται με την εξουσία και το χρήμα. Αυτή η κατεύθυνση που έχει λάβει η τεχνολογία εγείρει την ανησυχία μας, προκαλεί το φόβο και προβληματίζει έντονα για τους στόχους και τους σκοπούς που έχει ο σύγχρονος άνθρωπος. Για το λόγο αυτό οι μηχανικοί αλλά και οι επιστήμονες οφείλουν να διαμορφώσουν συνείδηση αγάπης και ηθικής για τον άνθρωπο και τον κόσμο μας, ώστε οι κατευθύνσεις που θα δίνουν στο επιστημονικό τους πεδίο να είναι πρόσφορες για τη ζωή του ανθρώπου.

Εισδύοντας βαθύτερα στο θέμα, αρχικά καταγράφουμε το έλλειμμα πολιτισμού που μαστίζει τη σύγχρονη κοινωνία. Ο πολιτισμός αποκτά διάσταση ευρεία και αφορά και την ατομική και συλλογική ηθική, την ύπαρξη βασικών αρχών και αξιών στο νου και στις καρδιές των ανθρώπων. Η ηθική, ωστόσο, τείνει να εκλείψει με αποτελέσματα ολέθρια για την κοινωνία μας. Οι διαχρονικές αξίες του σεβασμού, του δικαίου, του αξιόπρακτου αντικαθίστανται από αυτοσκοπούς για εξουσία, δόξα, χρήμα, όλα δείγματα της ανθρώπινης οίησης και ματαιοδοξίας. Το γεγονός αυτό είναι καθοριστικής σημασίας για την πορεία της ανθρωπότητας, ιδιαίτερα στις μέρες μας που η τεχνολογική πρόοδος έχει σηματοδοτήσει την έναρξη μιας νέας εποχής, φόβου και ανασφάλειας εξαιτίας της δυνατότητας καταστροφής του πλανήτη από τα όπλα και του επιζήμιου για την ποιότητα της ανθρώπινης ζωής οικολογικού προβλήματος που αναδύεται.

Στην κρίσιμη αυτή καμπή, ο ρόλος των μηχανικών και των επιστημόνων είναι ιδιαίτερα σημαντικός. Αυτό προκύπτει από το γεγονός ότι η ροπή που έχουν στον τρόπο παραγωγής τεχνολογίας και μηχανών συνδέεται άμεσα και άρρηκτα με τις ηθικές επιταγές της προσωπικότητάς τους. Γαλουχημένοι σε ένα σύστημα ακραία υλιστικό, επικίνδυνα μονομερές και στερούμενο ουσιώδεις και βαθείς προσανατολισμούς δεν έχουν ενδοιασμούς για την κατασκευή όπλων ή άλλων μηχανών που καταστρέφουν τη ζωή του ανθρώπου ή το περιβάλλον. Γι’ αυτό η αλλαγή, η μεταβολή στη νοοτροπία τους είναι καίρια όσο ποτέ και συνθήκη απαραίτητη για την εξασφάλιση ενός καλύτερου μέλλοντος.

Οι νέοι μηχανικοί δεν αρκεί να διαθέτουν ποικίλες γνώσεις ή τεχνική επιδεξιότητα. Βασικότερη είναι η εμφύσηση παιδείας, ο ενστερνισμός των διαχρονικών ιδανικών, ο εναγκαλισμός της πραγματικής ανθρώπινης ανάγκης, η ανθρωπιά. Ένας μηχανικός οφείλει να εργάζεται, να κατασκευάζει, να παράγει τεχνολογία προς όφελος της ανθρώπινης ζωής, για τη διευκόλυνσή της, για την καλυτέρευσή της. Είναι ανάγκη να απορρίπτει την ιδέα που προωθεί το κοινωνικοπολιτικό σύστημα για εύκολο κέρδος δίχως να υπολογίζονται οι συνέπειες και οι επιπτώσεις. Πρέπει να μάχεται σθεναρά κατά της κατασκευής όπλων ή οποιασδήποτε άλλης μηχανής που άμεσα ή έμμεσα καταστρέφει την ανθρώπινη ζωή. Έχει χρέος να μη συμμετέχει, να μη βοηθά, να μη γίνεται συνένοχος στα εγκλήματα που διαπράττουν οι κυβερνήσεις, να μην εξυπηρετεί ιδιοτελείς σκοπούς.

Ο κλάδος των μηχανικών, δηλαδή των ανθρώπων που εφαρμόζουν την επιστήμη στην πράξη, είναι ρυθμιστής κατά ένα μέρος της ζωής των ανθρώπων. Έχει τη δύναμη να συντελέσει στη βελτίωση των όρων διαβίωσης ή στην έμμεση καταστρατήγηση βασικών ανθρώπινων δικαιωμάτων. Ο χειρισμός αυτής της δύναμης για θετικούς ή αρνητικούς σκοπούς άπτεται του τρόπου σκέψης, της νοοτροπίας και κύρια της παιδείας των μηχανικών. Οραματιζόμαστε, λοιπόν, μηχανικούς πρώτα με ανθρωπιά και έπειτα με επιστημονική γνώση. Γιατί προσβλέπουμε σε μια καλύτερη κοινωνία...


ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΣΤΡΑΦΗΚΕ ΣΤΗΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ


Βασικός στόχος του ανθρώπου από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα είναι η διαμόρφωση των συνθηκών εκείνων που θα του εξασφαλίσουν υψηλή ποιότητα ζωής, δηλαδή την κατά το δυνατό πληρέστερη και αποτελεσματικότερη ικανοποίηση των αναγκών του. Για την επίτευξη αυτού του σκοπού, οι άνθρωποι προνόησαν και οργανώθηκαν σε κοινωνίες δημιουργώντας θεσμούς, συντάσσοντας νόμους και στράφηκαν προς την επιστήμη και την εφαρμοσμένη επιστήμη, την τεχνολογία. Τα προαναφερθέντα αποτελούν τα μέσα εκείνα με τα οποία ο άνθρωπος επεδίωξε και επιδιώκει την πραγμάτωση της προόδου και της εξέλιξης με απώτερο στόχο την αναβάθμιση του επιπέδου της ζωής του ή καλύτερα τη διεύρυνση των δυνατοτήτων του για βελτίωση της ζωής του. Βέβαια, πρέπει να αναφέρουμε πως η επιστήμη έχει διττό σκοπό, αφενός την υποστήριξη της προσπάθειας του ανθρώπου με γνώσεις και αφετέρου την προσέγγιση ή την αποκάλυψη της αλήθειας, όπως αυτή μπορεί να κατανοηθεί από τον άνθρωπο και τις αισθήσεις ή το νου του.

Η τεχνολογία, λοιπόν, είναι μία από τις βασικές συνιστώσες της δυναμικής και της εξελικτικής πορείας του ανθρώπου. Είναι το εφαρμοσμένο, το πρακτικό τμήμα της επιστήμης που ασχολείται με την ύλη και τη φυσική υπόσταση των πραγμάτων. Είναι το άμεσο και ορατό αποτέλεσμα της. Επίσης, τις θετικές συνέπειές της τεχνολογίας μπορούμε γενικευμένα να πούμε ότι υπάρχει η θεωρητική δυνατότητα να τις απολαύσει το μεγαλύτερο κομμάτι του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι υπόλοιποι θεσμοί, όμως, που διατηρούν τη συνοχή των κοινωνιών υπονομεύουν παράλληλα αυτή τη δυνατότητα, ως αποτέλεσμα των αρνητικών στοιχείων της δομής τους. Αυτό ίσχυε από τα αρχαία χρόνια. Τα μεγάλα προνόμια της τεχνολογίας τα απολάμβαναν κυρίως οι ισχυροί και οι απλοί πολίτες ετεροκατευθύνονταν και χειραγωγούνταν στο συγκεκριμένο τομέα από αυτούς. Με την υιοθέτηση, ωστόσο, του καπιταλιστικού προτύπου στις σύγχρονες κοινωνίες και την απελευθέρωση της αγοράς παρατηρείται αναμφισβήτητα καλυτέρευση στους όρους αξιοποίησης της τεχνολογίας και από τον απλό πολίτη.


ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΑΠΟΨΗ ΕΠΙ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ


Ενώ στα πρώτα βήματα της εξέλιξης του ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε την τεχνολογία ως προέκταση του σώματος του, σήμερα αρχίζει να τη χρησιμοποιεί ως προέκταση του εγκεφάλου του. Στο κοντινό μέλλον οι μηχανές θα σκέφτονται για εμάς. Ο κόσμος μας γίνεται υπερβολικά περίπλοκος και ο ανθρωπινός νους αδυνατεί να επιλέγει κάθε φορά τη σωστή απόφαση μέσα από ένα πολύπλοκο συνδυασμό πιθανών λύσεων και απαντήσεων. Ήδη ο εγκέφαλός μας είναι υπερφορτωμένος. Αγγίζουμε πλέον το μάξιμουμ των δυνατοτήτων μας. Δεν μπορούμε να τα βγάλουμε πέρα με την πολυπλοκότητα και τον απίστευτο όγκο των πληροφοριών που οι ίδιοι παράγουμε. Χρειαζόμαστε βοήθεια. Για την ακρίβεια αναζητούμε μια δικαιολογία για να αποσυρθούμε από την ευθύνη της διαχείρισης του κόσμου: μια <αγγαρεία> που ευχαρίστως θα την αναθέταμε στις ευφυείς μηχανές.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ


Αυτή θα είναι άραγε η μοίρα του ανθρώπου; Να υποβιβαστεί σε ένα είδος παθητικού <κατοικίδιου> του μέλλοντος, που θα επιζεί χάρη στα εναπομείναντα ίχνη ανθρωπισμού ή στον οίκτο της τότε διαχειριστικής ελίτ; Αν και υπάρχει μια πιθανότητα οι χειρότεροι φόβοι μας να πραγματοποιηθούν, ακόμη κι έτσι δεν έχουμε το δικαίωμα να σταματήσουμε την τεχνολογική εξέλιξη. Ούτε και μπορούμε να υπαγορεύσουμε στους ανθρώπους του 21ου αιώνα το τι θα κάνουν.


ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ


Τα στοιχεία <κείμενα και οι εικόνες> για την σύνταξη αυτής της εργασίας αντλήθηκαν μέσα από πηγές του internet. Και ειδικότερα από τα εξής site:



www.texnology.gr

www.e-telescope.gr

www.geocities.com




ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΟ ΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ:



ΞΑΝΘΑΚΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ,

ΑΓΓΕΛΟΣ ΓΕΡΑΡΔΗΣ,

ΡΟΥΣΣΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ,

ΒΑΦΕΑΣ ΓΙΑΝΝΗΣ,

ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΑΜΒΑΚΟΥΣΗΣ.